Sensoriese spel is ‘n kritieke deel van vroeë kinderontwikkeling. Van selfs voor geboorte is kinders ontwerp om die wêreld deur hulle sintuie te verken. Deelname aan sensoriese spel help om motoriese vaardighede te verfyn, koördinasie te verbeter en nuuskierigheid en verkenning aan te moedig. Hierdie tipe spel behels aktiwiteite wat ‘n kind se sintuie van aanraking, reuk, smaak, sig en gehoor stimuleer en bied ‘n ryk omgewing vir aktiewe leer en ontwikkeling.
Waarom is sensoriese spel belangrik?
Kinders is gemaak om die wêreld deur hulle sintuie te verken. Deelname aan sensoriese spel bevorder motoriese vaardighede, verbeter koördinasie en bevorder groter nuuskierigheid en verkenning. Dit help ook met taalontwikkeling namate kinders hul ervarings en emosies oor hul waarnemings verwoord.
Aktiwiteite vir verskillende ouderdomme
0 – 3 Maande: Vir pasgeborenes fokus sensoriese spel op sagte aanraking, rustige klanke en visuele stimulasie. Eenvoudige aktiwiteite, soos om sagkens die baba se vel te streel, rustige musiek te speel of hoë-kontras swart en wit patrone te wys, kan help om hulle ontwikkelende sintuie te stimuleer.
3 – 6 Maande: Op hierdie stadium baat babas by taktiele spel. Aktiwiteite soos om verskillende teksture te voel, sagte en harde voorwerpe te verken of die kontraste tussen warm (liggaamstemperatuur) en koue oppervlaktes te ervaar is voordelig.
6 – 12 Maande: Babas begin meer met hulle hande en monde verken. Bied vir hulle groot, veilige items aan wat hulle kan kou, skud of teen mekaar kan slaan, soos rubber speelgoed, balle met verskillende teksture of geskikte musiekinstrumente.
1 – 3 Jaar: Stel aktiwiteite voor wat sand, water of selfs eetbare verf, gemaak van voedselkleursel, behels. Hierdie ervarings help kleuters om oorsaak-en-gevolg beginsels te leer, sowel as basiese konsepte soos nat, droog, swaar en lig.
3 – 5 Jaar (Pre-Graad R): In hierdie fase is kinders gereed vir meer komplekse sensoriese speelgoed en materiale. Meng elemente soos rys, pasta, krale of kinetiese sand met gereedskap vir skep, giet en meet om hulle kognitiewe en fisiese vaardighede te verbeter.
Voordele van sensoriese spel
Sensoriese spel gaan nie net oor pret nie, maar is ook ‘n opvoedkundige ervaring wat emosionele regulering en kognitiewe ontwikkeling ondersteun. Dit moedig kinders aan om te eksperimenteer en probleme op te los, wat die grondslag lê vir wetenskaplike denke en redenering. Verder het sensoriese aktiwiteite ‘n kalmerende effek op kinders, veral dié met sensoriese integrasie probleme.
Deur kinders van ‘n vroeë ouderdom af aan sensoriese spel bloot te stel, gee vir hulle blootstelling aan noodsaaklike ervarings wat bydra tot hulle ontwikkeling. Deur die sintuie te stimuleer, kan kinders van geboorte af reeds leer en vaardighede op ‘n spelende en boeiende manier ontwikkel.